Smog nie jest zjawiskiem nowym, ale ostatnio budzi uzasadniony niepokój. I nasuwa wiele pytań. Co to jest smog, jakie są przyczyny jego powstawania, co możemy i powinniśmy zrobić, aby go ograniczyć, a tym samym ustrzec się przed konsekwencjami jego działania?

Co to jest smog?

Występuje głównie w miesiącach od listopada do stycznia

Naturalne zjawisko atmosferyczne, jakim jest smog, polega na współwystępowaniu zanieczyszczenia powietrza związkami chemicznymi i pyłami, powstającymi wskutek działalności człowieka (spalania paliw stałych), oraz niekorzystnych zjawisk atmosferycznych takich jak bezwietrzna pogoda, utrzymująca się mgła i inwersja. W naszych warunkach klimatycznych występuje głównie w miesiącach od listopada do stycznia, czyli w okresie nasilenia niekorzystnych warunków atmosferycznych i konieczności intensywnego ogrzewania mieszkań i domów.

Przyczyny powstawania smogu?

Powszechnym zjawiskiem jest spalanie odpadów, w tym szczególnie niebezpiecznych odpadów przemysłowych

Według raportu NIK z grudnia 2014 roku, głównym źródłem zanieczyszczeń atmosfery (w 90 %) jest tzw. niska emisja z domowych pieców i kotłów, opalanych węglem (często bardzo złej jakości, np. mułem węglowym), drewnem i innymi rodzajami biomasy. Nadal dość powszechnym zjawiskiem jest spalanie różnego typu odpadów, w tym odpadów komunalnych i szczególnie niebezpiecznych odpadów przemysłowych z produkcji mebli lakierowanych. Problem stanowią także przestarzałe technologie oraz wyeksploatowane piece i kotły, w których spalanie odbywa się w sposób nieefektywny.

Zanieczyszczenia komunikacyjne stanowią 8 %, a przemysłowe, z elektrowni i elektrociepłowni jedynie 2 %.

Czy jest niebezpieczny?

Powodują reakcje zapalne, alergiczne. Mogą wywoływać procesy zapalne i nowotworowe

Głównymi produktami spalania paliw stałych są: dwutlenek węgla, tlenek węgla, tlenki azotu, dwutlenek siarki, chlorowodór, fluorowodór, trwałe związki organiczne, dioksyny, a także metale ciężkie (ołów, arsen, nikiel, kadm) oraz pyły zawieszone PM10 i PM2,5. Z punktu widzenia ochrony zdrowia i życia ludzi największe znaczenie mają pyły zawieszone, w skład których mogą wchodzić pyły mineralne i alergeny, ale co gorsza także toksyczne metale ciężkie i ich  rakotwórcze związki.

Pyły przenikają wraz z wdychanym powietrzem do dróg oddechowych i tam głównie powodują zmiany patologiczne (reakcje zapalne, alergiczne). Dostają się do różnych tkanek i narządów, gdzie mogą wywoływać procesy zapalne i nowotworowe; mogą też przenikać poprzez barierę łożyskowo-naczyniową do płodu. Na działanie wysokich stężeń pyłów zawieszonych narażone są w szczególności osoby cierpiące na choroby serca i płuc, osoby starsze, kobiety w ciąży i dzieci.

Jak jest w Siedlcach?

Dopuszczalna częstość przekroczeń dobowych 50 µg/m3 wynosząca 35 dni była o 13 dni większa

Informacje na temat poziomu zanieczyszczania powietrza w Siedlcach podawane są w oparciu o dane ze stacji pomiarowej zlokalizowanej na terenie Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. przy ul. Konarskiego 11. Monitoruje ona w trybie ciągłym poziomy stężeń pyłu zawieszonego PM10 i PM 2.5, dodatkowo prowadzony jest manualny pomiar stężenia benzo(a)pirenu i metali ciężkich w pyle PM10.

Z raportu „Roczna ocena jakości powietrza w woj. Mazowieckim” za rok 2015 wynika, że średnioroczne stężenie pyłu zawieszonego PM10 w Siedlcach wynosiło 30 µg/m3 przy dopuszczalnej normie 40 µg/m3. Dopuszczalna częstość przekroczeń dobowych 50 µg/m3 wynosząca 35 dni była o 13 dni większa. Natomiast dopuszczalny poziom zanieczyszczenia pyłami PM2.5 nie przekraczał dopuszczalnych norm emisyjnych. Z dostępnych danych za rok 2016 wynika, że poziom zanieczyszczeń był na analogicznym poziomie jak w roku poprzednim.

Wyniki odnoszą się do obszaru całego miasta. Pamiętać jednak należy, że na wskazania pomiarów istotny wpływ ma lokalizacja stacji w bezpośrednim sąsiedztwie najstarszego w Siedlcach osiedla domów jednorodzinnych z gęstą zabudową, niepodłączonych do sieci ciepłowniczej, gdzie dominuje ogrzewanie tradycyjnymi piecami węglowymi, odpowiedzialnymi za niską emisję.

Jak ograniczyć?

Termomodernizacja budynków, wymiana pieców, wyeliminowanie paliw niskiej jakości

Ograniczenie zanieczyszczeń powietrza jest procesem długotrwałym i kosztochłonnym. Największe efekty przynosi ograniczenie niskiej emisji poprzez poprawę efektywności energetycznej domów jednorodzinnych i starych kamienic. Konieczne są działania min. w zakresie termomodernizacji budynków, wymiany pieców, wyeliminowania paliw niskiej jakości i edukacji proekologicznej.

Działania PEC

Mniejsze zużycie węgla, stosowanie dobrej jakości paliwa, rozbudowa i modernizacja sieci ciepłowniczej, działania edukacyjne

Przedsiębiorstwo Energetyczne w Siedlcach od lat realizuje przedsięwzięcia mające na celu ochronę środowiska naturalnego. Wynika to zarówno z regulacji prawnych nakładających obowiązek ograniczania emisji substancji szkodliwych do atmosfery, jak też ze świadomości, że możemy poprawiać jakość życia i zdrowia mieszkańców Naszego miasta.

Począwszy od roku 2002 – zlikwidowano kotłownię La Monte`a oraz uruchomiono Elektrociepłownię Gazową EC1, co pozwoliło rozpocząć produkcję i sprzedaż energii elektrycznej, zmniejszano zużycia węgla, a tym samym emisję zanieczyszczeń. W kolejnych latach dokonano gruntownej modernizacji układu odpylania, uruchomiono także instalację ciągłego pomiaru emisji zanieczyszczeń.

Kolejnym, milowym krokiem polityki środowiskowej Przedsiębiorstwa było uruchomienie w 2012 roku Elektrociepłowni Gazowej EC2. Zastosowanie na szeroką skalę najnowszych technologii wysokosprawnej kogeneracji gazowej pozwala w jednym procesie spalania produkować ciepło i prąd. Dzięki temu znacznie zmniejszyło się zużycie węgla, z 40 tys. ton w roku 2011 do 20 tys. ton w 2016 roku, co przekłada się na 50 % zmniejszenie emisji substancji szkodliwych do atmosfery. Spaliny, z niewielka ilością pyłów, są odprowadzane do atmosfery 60 m emiterem. Wysokość komina jest podyktowana wymogami środowiskowymi, co zapewnia przenoszenie i rozproszenie zanieczyszczeń na znaczne odległości.

Poza tym Przedsiębiorstwo stosuje dobrej jakości paliwa. Stosowany w Ciepłowni Centralnej węgiel (z Katowickiego Holdingu Węglowego) charakteryzuje się niską zawartością siarki i popiołu. Parametry jakościowe są na bieżąco monitorowane przez zakładowe laboratorium.

Na poprawę jakości powietrza w Siedlcach ma także wpływ rozbudowa i modernizacja sieci ciepłowniczej. W latach 2007-2015 wybudowano 5 km nowej sieci do której podłączono wszystkie nowopowstające obiekty budownictwa wielorodzinnego, zakłady przemysłowe, jak Mostostal Siedlce, Stadler i Carfii czy też obiekty użyteczności publicznej, nim, Park Wodny i Galerię Siedlce. W miarę możliwości technicznych i efektywności ekonomicznej, do sieci cieplnej podłączane są także stare kamienice, co eliminuje niską emisję w centrum miasta, gdzie problem smogu jest najbardziej odczuwalny.

Wprowadzanie najnowocześniejszych technologii i monitoringu to nie jedyne działania Przedsiębiorstwa na rzecz poprawy jakości powietrza. Prowadzone są także działania edukacyjne. Cykliczne spotkania z uczniami siedleckich szkół i studentami UPH poświęcone są najnowszym rozwiązaniom organizacyjno-technologicznym z zakresu ochrony środowiska.

Z punktu widzenia długofalowych efektów ochrony i poprawy jakości powietrza, najlepszą alternatywą jest korzystanie z Ciepła Systemowego, które dostarcza Przedsiębiorstwo Energetyczne w Siedlcach. Zaspokajamy już 75 % potrzeb cieplnych mieszkańców Siedlec. Na bieżąco realizujemy nowe inwestycje przyłączeniowe wszędzie tam gdzie istnieją możliwości techniczne i jest to uzasadnione ekonomicznie.

reklama