„Moralność pani Dulskiej” Fot. AB

„Dziś po ciężkich boleściach ukończyłam Dulską. Co to jest? Nie wiem. Pisałam ją w gorączce po prostu, może to właśnie będzie coś doskonałego, a może nic nie warte”  – pisała w liście do swojego męża Gabriela Zapolska. Dzisiaj wiadomo, że w boleściach stworzyła wciąż boleśnie aktualne arcydzieło.

„Moralność pani Dulskiej” wystawiono na polskich scenach setki razy. Robiono to na dziesiątki sposobów z różną obsadą w różnych miastach z różnym zapleczem finansowym. I co z tego? Zupełnie nic, bo teraz mamy wersję siedlecką. Rewelacyjna trzyaktowa komedia charakterów z 1906 roku jest taka samo aktualna teraz jak w momencie pierwszej inscenizacji. Fabuła jest wręcz banalna. Wyżej sytuowany młodzieniec Zbyszko uwodzi służącą i robi to na tyle konkretnie, że dziewczyna zachodzi w ciążę. Gdyby powiedzieć tylko tyle powiałoby nudą, ale…  Musimy dodać do tego informacje że: matka o wszystkim wie i nawet sama nakręca sytuację z nadzieją, że syn dzięki temu nie będzie się „szlajał”, ojciec nic nie mówi i na spacery chodzi po pokoju.

„Moralność” opowiada o mieszczańskiej rodzinie na pozór ułożonej i przykładnej. Gdy jednak zaglądamy głębiej widzimy zakłamanie, głupotę, rozwiązłość, pychę, skąpstwo, pazerność, obłudę i śmieszność słowem… typowa rodzina na miarę XXI wieku. Może nie robi się wielkiego problemu z nieślubnego dziecka, bo życie na „kocią łapę” nie jest teraz niczym nowym, ale prawda jest taka, że każdy z nas taką rodzinę Dulskich albo zna albo współtworzy. Ale o wersji siedleckiej w reżyserii Macieja Czapskiego wystawianej w Centrum Kultury i Sztuki ma być mowa. Trzeba na nią iść. I nie dlatego że lokalny patriotyzm, że dobre, bo siedleckie, że trzeba wspierać naszych artystów czy coś takiego. Nie! Trzeba iść, bo ogląda się to świetnie. Po prostu.

W rolę tytułowej bohaterki Anieli Dulskiej wcieliła się z powodzeniem Małgorzata Gudejko – Masalska. To Aniela o jaką mogło chodzić Zapolskiej – gadatliwa, panikuje, krzyczy, ustawia po kątach, jest rozedrgana i zakłamana. Mocny głos Gudejko – Masalskiej dodaje całej postaci charakteru. Mąż Anieli Felicjan, w tej roli fenomenalnie sprawdził się Jacek Czyż, nic nie mówi, ale wszystko wie i jest bierny,bo tak mu łatwiej. W całej sztuce z jego ust pada tylko jedno zdanie, ale Czyż przykuwa uwagę przy każdym wyjściu na scenę. Juliasiewiczowa – ruda i wścibska kuzynka rodziny. Z radością patrzy jak u Dulskich wszystko się „sypie”, ale pomaga wyjść Anieli z problemu nieślubnego dziecka jej syna. Bez wątpienia brawa za kreację należą się Dorocie Zielińskiej – jej spojrzenia rzucane publiczności mówią, że cała sytuacja bardzo ją bawi, daje satysfakcję, ale mimo wszystko jak musi to pomoże, bo jak nie ona to nikt inny. Zbyszka zagrał Bartosz Magdziarz. Z roli młodego mężczyzny zaliczającego wszystkie bary po kolei, uwodzącego kobiety imprezowicza idealnie się wywiązał. W pamięci pozostaje szczególnie scena, gdy każe zapowiedzieć przybyłej Juliasiewiczowej „obie panie Dulskie”.

Na sztuce w reżyserii Czapskiego nie da się nie śmiać. Nie da się nudzić. Pewnie połowa sukcesu to zasługa rewelacyjnej Zapolskiej, ale życie dowodzi, że wszystko można „położyć”. Tutaj na szczęście nie położono. Na „Moralność pani Dulskiej” pójść trzeba. Może się okazać, że to najlepsze kulturalne wydarzenie ostatnich miesięcy.